نمایشگاه هوایی پاریس ۲۰۱۵ به روایت تصویر

محمدحسین جهان‌پناه: پنجاه و یکمین نمایشگاه هوایی پاریس، ۲۵ تا ۳۱ خرداد امسال با حضور ۱۲۰ هواپیمای مختلف و بیش از ۲۲۶۰ شرکت مختلف از ۴۷ کشور جهان برگزار شد. نمایشگاه امسال میزبان ۳۵۱ هزار بازدیدکننده بود که از این حیث ۱۱ درصد نسبت به نمایشگاه هوایی دو سال پیش رشد داشت، هرچند ازنظر دریافت سفارش افتی نسبی را نسبت به سال‌های گذشته نشان می‌داد.

نمایشگاه هوایی پاریس هر دو سال یک‌بار در فرودگاه لوبورژه واقع در حومه پاریس برگزار می‌شود و در کنار نمایشگاه هوایی فارنبروی انگلیس یکی از دو نمایشگاه هوایی قدیمی و مهم جهان هوانوردی شمرده می‌شود. نمایشگاه امسال پاریس از خیلی جهات در شرایطی بسیار متفاوت برگزار می‌شد؛ خصوصاً اینکه به دنبال افزایش تنش‌های غرب و روسیه بر سر بحران اوکراین، روس‌ها حضوری کمرنگ در نمایشگاه داشتند. به‌علاوه شرکت‌های آمریکایی‌ها هم به‌جز بوئینگ، از همیشه کمرنگ‌تر در نمایشگاه حاضر بودند.

در این میان اصلی‌ترین خبرها به رقابت تنگاتنگ بوئینگ و ایرباس برای فروش هواپیماهای مسافربری بازمی‌گشت؛ رقابتی که درنهایت با پیروزی ایرباس به انتها رسید. در پایان نمایشگاه ایرباس موفق به ثبت سفارش یا توافق برای فروش ۴۲۱ فروند هواپیمای مختلف به ارزش ۵۷ میلیارد دلار شد حال‌آنکه بوئینگ سفارش ۳۳۱ فروند هواپیما به ارزش حدودی ۵۰ میلیارد دلار دریافت کرد. البته موفقیت ایرباس در مقابل بوئینگ در نمایشگاه امسال پاریس چندان دور از ذهن نبود خصوصاً که نمایشگاه پاریس حتی بیش از فارنبرو تم اروپایی و همسو با ایرباس دارد. بااین‌حال هنوز خیلی زود است که این پیروزی را موفقیتی تمام‌عیار برای ایرباس به شمار آوریم، خصوصاً اینکه بسیاری از هواپیماهای این شرکت سفارش‌هایی کمتر از چیزی که انتظار می‌رفت دریافت کردند. به‌علاوه ایرباس نتوانست هیچ سفارشی برای محصول جدید خود A321neoLR دریافت کند.

بخشی از مهم‌ترین رویدادهای خبری نمایشگاه امسال ازاین‌قرار بودند:

ایرباس A380
پرنده غول‌آسای ایرباس مثل همیشه، در نمایشگاه امسال نیز توجه بسیاری را به خود جلب کرد. بااین‌وجود ایرباس عملاً نتوانست مشتری جدیدی برای هواپیما پیدا کند. به‌علاوه درخواست چندی پیش خطوط هوایی امارات برای نزدیک به ۲۰۰ فروند نمونه جدید A380 نیز با شبهاتی روبروست. خصوصاً اینکه این سفارش منوط به تعویض یا ارتقای موتورهای هواپیماست. آن‌هم در شرایطی که ظاهراً ایرباس فعلاً تصمیم ندارد چنین کاری را انجام دهد. قیمت متوسط هر فروند ایرباس ۳۸۰ چیزی حدود ۳۸۱ میلیون یورو است و فعلاً تا سال ۲۰۱۸ / ۱۳۹۷ سفارش قطعی کافی برای باز نگه‌داشتن خط تولید هواپیما وجود دارد. بااین‌وجود جان لیهی مدیر عملیاتی ایرباس همچنان امیدوار است که بخت این زیبای خفته در آینده نزدیک باز خواهد شد. او معتقد است که با توجه به رشد سالانه ۵ درصدی مسافرت‌های هوایی در جهان، در آینده نزدیک خلأ نیاز به حمل‌ونقل هوایی تنها با هواپیماهای بیشتر حل نخواهد شد بلکه این هواپیماهای بزرگ‌تر هستند که مشکل را حل می‌کنند. شایان‌ذکر است ایرباس از هم‌اکنون در حال مطالعه روی ساخت نمونه‌ای کشیده‌تر از ایرباس ۳۸۰ است.

آنتونوف ۱۷۸
آنتونوف ۱۷۸ از خیلی جهات یکی از مهم‌ترین میهمانان نمایشگاه امسال بود خصوصاً اینکه این هواپیما نخستین پرواز خود را تنها یک ماه پیش از برگزاری نمایشگاه انجام داده بود و این حضور عملاً نقش معرفی جهانی آنتونوف را بازی کرد. آن‌هم در شرایطی که اوضاع پیچیده اوکراین و روسیه موجب شده تا این شرکت اوکراینی دست‌کم فعلاً نتواند روی روسیه به‌عنوان مشتری اصلی خود حساب کند. آنتونوف این هواپیمای ترابری میان وزن را به‌عنوان جانشینی برای هواپیماهای قدیمی خود مثل آنتونوف ۱۲ و ۲۶ طراحی کرده است. ازنظر طراحی نیز هواپیما درواقع نسخه‌ای توسعه‌یافته از هواپیمای غیرنظامی آنتونوف ۱۵۸ شمرده می‌شود. هواپیما توانایی حمل تا ۸۰ چترباز و یا ۱۸ تن بار تا فاصله هزار کیلومتری را دارد. ضمناً آنتونوف از توسعه نمونه جدیدی از آنتونوف ۷۰ تحت عنوان آنتونوف ۱۸۸ نیز خبر داد. آنتونوف ۷۰ طرحی بود که به‌عنوان هواپیمای ترابری میان وزن در جایگاهی بین سی ۱۳۰ و سی ۱۷ آمریکایی ساخته شد و بیست سال پیش به پرواز در آمد اما از آن زمان تا به امروز همچنان منتظر مشتری باقی مانده است.

ایرباس اچ ۱۶۰
شعبه هلیکوپترسازی ایرباس (یوروکاپتر سابق) در لوبورژه امسال مجموعه بالگردهای جدید خود را به نمایش گذاشت که مدل‌های مقیاس کاملی از دو هلیکوپتر اچ ۱۶۰ و اچ ۲۲۵ در مرکز توجه آن قرار داشت. اچ ۱۶۰ جدیدترین بالگرد ایرباس که اولین پیش نمونه آن چندی پیش رونمایی شد به‌تازگی آزمایش‌های زمینی خود را شروع کرده و هنوز پرواز نکرده است. ایرباس در طراحی اچ ۱۶۰ تلاش کرده تا حد ممکن از سروصدای تولیدی هلیکوپتر بکاهد. این بالگرد که بر پایه طرح ایکس ۴ ایرباس توسعه داده شده تا ۵۰ درصد صدای کمتری نسبت به بالگردهای مشابه تولید می‌کند. ایرباس همچنین از طراحی بالگرد سنگین‌تری با طراحی مشابه موسوم به پروژه ایکس ۶ نیز خبر داد.

ایرباس A400M
همزمان با نمایشگاه امسال شعبه نظامی ایرباس از ازسرگیری تحویل ایرباس ۴۰۰ خبر داد. این در حالی است که در پی سانحه یک فروند ایرباس ۴۰۰ در نهم ماه می‌گذشته در اسپانیا که به مرگ ۴ نفر از ۶ سرنشین آن انجامید نگرانی‌های زیادی مطرح شده بود. به‌علاوه به گفته ایرباس این سانحه تأثیری روی زمان‌بندی تحویل و سفارش‌های این هواپیما نیز نداشته است. ایرباس تا اینجای کار سفارش تولید ۱۷۸ فروند A400 را دریافت کرده و امیدوار است که سفارش‌های بیشتری نیز خصوصاً از خاورمیانه و آسیای شرقی دریافت کند.

بامباردیر
شرکت کانادایی بامباردیر علی‌رغم امیدهای بسیار عملاً دست‌خالی از نمایشگاه پاریس بازگشت. بامباردیر که دو هواپیمای مسافربری جدید CS100 و CS300 را با خود آورده بود نتوانست سفارش جدیدی ثبت کند. هواپیماهای سری CS نخستین تجربه بامباردیر در ساخت هواپیماهای مسافربری باریک‌پیکر ۱۰۰ تا ۱۳۰ نفره شمرده می‌شود. این هواپیماها در بازار با محصولاتی چون ایرباس ۳۲۰ و بوئینگ ۷۳۷ رقابت می‌کند. دراین‌بین مهم‌ترین ویژگی هواپیماهای کانادایی این است که بامباردیر مدعی است هواپیماهای این شرکت تا ۲۰ درصد سوخت کمتری از رقبا مصرف می‌کند.

جت تمام الکتریکی E-Fan 2.0
ایرباس در نمایشگاه امسال سرانجام دومین نسخه از هواپیمای جت تمام الکتریکی خود را به نمایش در آورد. پروژه این هواپیمای الکتریکی که برای پرواز تنها بر باتری‌های لیتیوم یون تکیه دارد به‌عنوان هواپیمایی پاک آغاز شد. با یک شارژ کامل هواپیما می‌تواند تا ۶۰ دقیقه پرواز کند. هرکدام از دو فن هشت پره این هواپیما نیروی رانشی معادل ۰٫۷۵ کیلو نیوتن تولید می‌کنند که سرعت نهایی معادل ۲۲۰ کیلومتر بر ساعت به هواپیما می‌بخشند. نمونه نهایی E-Fan که پیش نمونه آن در نمایشگاه به نمایش در آمد برای آموزش خلبان استفاده خواهد شد. بااین‌وجود ایرباس تصمیم دارد تا نمونه چهارنفره‌ای از هواپیما را نیز به‌عنوان هواپیما شخصی نیز به بازار عرضه کند.

جنگنده فرانسوی رافال
پرواز امسال جنگنده فرانسوی رافال در نمایشگاه تفاوت چندانی با سال‌های پیش نداشت جز اینکه این بار داسو (سازنده هواپیما) دیگر دست‌خالی نبود. چند ماه گذشته برای داسو، دورانی سرنوشت‌ساز بوده؛ خصوصاً وقتی داسو خبر فروش رافال به مصر را منتشر کرد. خبری که با نهایی شدن توافق پرسروصدای فرانسه برای تولید رافال در هند دنبال شد. به‌علاوه قطر هم اواسط اردیبهشت امسال قراردادی به ارزش ۶٫۳ میلیارد دلار برای خرید ۲۴ فروند جنگنده رافال را با داسو به امضا رساند. به‌این‌ترتیب بخت بسته رافال پس از ۱۵ سال انتظار باز شد. شایان‌ذکر است که امسال پانزدهمین سال ورود به خدمت رافال به شمار می‌رود. هر جنگنده رافال قیمت تمام‌شده‌ای در حدود ۶۳ میلیون دلار دارد.

نمایش‌های هوایی
پرواز ایرباس ۳۸۰، بوئینگ ۷۸۷ و جنگنده داسو رافال به‌تنهایی برای جذاب کردن نمایش‌های هوایی نمایشگاه کافی بود. بااین‌حال بی‌تردید ستاره نمایش‌های هوایی نمایشگاه پرواز هشت آلفا جت تیم آکروبات هوایی فرانسه (Patrouille de France) بود. مجموعه‌ای از پروازهای زیبا که در طول آن‌ها شکل بسیاری از هواپیماهای محبوب فرانسوی مثل رافال، میراژ و کنکورد را در آسمان تصویر کردند.

پرواز عمودی
در طول برگزاری نمایشگاه انتشار ویدئوی پرواز یک فروند بوئینگ ۷۸۷ خطوط هوایی ویتنام که ظاهراً به‌صورت عمودی از زمین برمی‌خیزد، سروصدای زیادی در شبکه‌های اجتماعی به پا کرد. این هواپیما که برای نمایش هوایی از لوبورژه برخاسته بود واقعاً عمودی یا حتی نزدیک به آن برنخاسته بود و این هنر بازی با دوربین فیلم‌بردار بود که چنین تصویری را به مخاطبین القا می‌کرد.

۵۳۵۳