آب در مریخ
کتابخانه الکترونیکی دیتا ساینس
پژوهشگران ناسا اعلام کردهاند صفحات عظیمی از یخ های آب را در عمق کمی از سطح سیاره مریخ یافته اند. این صفحات همانند سنگ های رسوبی زمین، لایه های متفاوتی دارند و با استفاده از آن ها میتوان تاریخچه عجیب مریخ را موردبررسی قرار داد.
این یخچال های زیرسطحی در برخی نقاط فقط یکی دو متر با سطح مریخ فاصله دارند و این، بدان معنی است که مسافران مریخ در آینده می توانند برای تأمین آب مورد نیاز خود، به حفر چاه های کم عمق اکتفا کنند.
شرح عکس: برای نخستین بار، پژوهشگران با استفاده از تصاویر وضوح بالای مدارگرد شناسایی مریخ توانسته اند ساختار سه بعدی ذخایر عظیم یخ را در مریخ آشکار کنند. در این نمای رنگ آمیزی شده که دوربین HiRISE ثبت کرده، سطح مقطع یکی از این ذخایر یخ را زیر سطح مریخ میبینید. برای مشاهده عکس در ابعاد بزرگ، اینجا را کلیک کنید.
پژوهشگران مرکز علوم اختر-زمینشناسی به سرپرستی «کالین دانداس» با تحلیل تصاویر ارسالی مدارگرد شناسایی مریخ (MRO) موفق به این اکتشاف شدند. آن ها با بررسی تصاویری که دوربین «HiRISE» (سرنام عبارت آزمایش علمی تصویربردار با وضوح بالا) طی سال های متمادی ارسال کرده بود، ۸ ناحیه را در سطح مریخ شناسایی کردند که فرسایش، یخچالهای پنهان زیر سطح را آشکار کرده بود. برخی از این یخچال ها تا عمق ۱۰ متر زیر سطح سیاره سرخ نفوذ کرده بودند.
شرح عکس: یکی از یخچال های آشکارشده به دنبال فرسایش در سطح مریخ. تصویر بالاتر، نمای رنگآمیزی شده در این عکس را نشان میدهد. برای مشاهده عکس در ابعاد بزرگ، اینجا را کلیک کنید.
این ۸ ناحیه، سطوح شیبداری رو به قطب های مریخ هستند که در عرض های جغرافیایی ۵۵ تا ۶۰ درجه شمال و جنوب استوای این سیاره واقع شدهاند و شیب تندی دارند. سطح مریخ در این نواحی، دهانه های برخوردی کمی دارد که نشان میدهد از نظر زمین شناختی، زمان زیادی از شکلگیری آن ها نمیگذرد.
اما این ذخایر یخچالی چگونه پدید آمدهاند؟ به نظر میرسد که پیدایش این ذخایر با تغییر زاویه تمایل محور دوران وضعی سیاره نسبت به صفحه مداری اش در ارتباط باشد. طی چند میلیون سال گذشته، زاویه تمایل محور شمال-جنوب مریخ از ۱۵ تا ۳۵ درجه نسبت به صفحه مداری اش تغییر کرده است (این زاویه برای زمین ۲۳ درجه و ۲۷ دقیقه است) و سبب شده در دورههایی، قطب های مریخ بیشتر در معرض تابش آفتاب قرار بگیرند. این افزایش دما، ذوب شدن ذخایر یخی قطبی را به همراه داشته و با جریان یافتن آب به سمت استوا و انجماد دوباره آن ها در نواحی خنک تر، یخچال های زیرسطحی در مناطق کشف شده پدید آمده اند.
پژوهشگران سال هاست که میدانند آب در سیاره سرخ به شکل ذخایر یخ وجود دارد. البته بیشتر این ذخایر در کلاهک های قطبی مریخ واقع شدهاند و یافته اخیر از آن رو مهم است که منابع آب را در عرض های جغرافیایی میانی و در عمق بسیار کمی از سطح مریخ، شناسایی کرده است.
جزئیات این اکتشاف در نشریه ساینس منتشر شده است.
منبع: خبرآنلاین