تنزل دو پله‌ای جایگاه ایران در چاپ خاورمیانه و وعده وزیر ارشاد برای بهبود وضعیت این صنعت
خبرگزاری مهر – گروه فرهنگ و ادب: مرور اخبار مهم ادبی را در هفته‌ای که گذشت با نگاهی به بیستمین نمایشگاه بین‌المللی چاپ و بسته‌بندی آغاز می‌کنیم که پنجشنبه هفته گذشته در محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی تهران آغاز شد و یکشنبه هفته جاری به کار خود پایان داد.
اعلام تنزل دو پله‌ای جایگاه ایران در صنعت چاپ خاورمیانه در نمایشگاه چاپ
به گفته سعید علیرضایی نماینده اتحادیه‌های صنعت چاپ که در مراسم افتتاحیه این نمایشگاه سخن می‌گفت، گردش مالی این صنعت در کشورهای توسعه یافته 1000 میلیارد دلار است و در خاورمیانه 8 میلیارد دلار است که 45 درصد آن هم در اختیار ترکیه است. رژیم صهیونیستی و عربستان رتبه‌های دوم و سوم را به خود اختصاص داده‌اند و این در حالی است که ایران که تا سال 2010 در کنار مصر و امارات متحده عربی رتبه چهارم را در اختیار داشت، اکنون به جایگاه ششم تنزل پیدا کرده است.
در همین حال، علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی هم در افتتاحیه نمایشگاه چاپ، بسته بندی و ماشین آلات وابسته تهران از تشکیل کارگروه هایی برای رسیدگی به مشکلات و مسایل این حوزه خبر داد و گفت: وزارت ارشاد تصمیم دارد تا با شکل گیری این کارگروه ها ارتباط بهتری میان وزارت صنعت، معدن و تجارت، ارشاد و نمایندگان صنعت چاپ و بسته بندی برقرار کند.
اما با نگاهی کوتاه به وضعیت برگزاری نمایشگاه بین‌المللی چاپ، بسته‌بندی و ماشین‌آلات وابسته درمی‌یافتیم که بهتر بود نام آن را از همان نخست نمایشگاه ماشین‌آلات وابسته بدانیم. نمایشگاهی که حتی برگزارکنندگانش نیز ابایی از این ندارند تا بیان کنند 30 درصد از آن تنها در اختیار ماشین‌آلات بسته‌بندی و 35 درصد آن در اختیار ماشین‌آلات چاپ است و وقتی به طور طبیعی سراغی از این دستگاه‌های چاپ گرفته می‌شود، چیزی جز دستگاه‌های چاپ بنر‌های تبلیغاتی دستگیرت نمی‌شود.
همچنین اعلام شده بود که برای شرکت در نمایشگاه، ورودیه از بازدیدکنندگان اخذ خواهد شد و مشاهدات خبرنگاران در مراسم افتتاحیه روز پنجشنبه نیز حاکی از فروش بلیت هزار تومانی برای ورود به این نمایشگاه بود، اما به هر دلیل در دومین روز برگزاری این نمایشگاه این ورودیه دریافت نمی‌شد و همین عامل، سیل جمعیت نسبتا زیادی را روانه نمایشگاه کرده بود. در همین حال، کتاب نمایشگاه که حاصل چکیده فعالیت تمام حاضران در نمایشگاه است و باید رایگان توزیع شود با قیمتی معادل 20 هزار تومان در سطح نمایشگاه به فروش می‌رسید!
آماده‌سازی دو پروژه عظیم در دایره‌المعارف بزرگ اسلامی برای چاپ
اما بشنوید از آماده‌سازی پروژه «تاریخ جامع ایران» برای چاپ. آنگونه که سید صادق سجادی ویراستار ارشد این پروژه گفته، «تاریخ جامع ایران» یک مجموعه 15 جلدی است که 10 سال است مراحل تهیه و تدوین آن در دایره‌المعارف بزرگ اسلامی در حال انجام است. این مجموعه دو بخش تاریخی پیش و پس از اسلام را در ایران شامل می‌شود. 4 جلد از این مجموعه به تاریخ ایران پیش از اسلام و 11 جلد دیگر به ایران پس از اسلام اختصاص دارد.
«تاریخ جامع ایران» پروژه بزرگی است که بیش از 200 نفر از محققان و تاریخ‌شناسان از سراسر جهان در آن مشارکت دارند. کارهای حوزه تاریخ پیش از اسلام، مدتی زیر نظر دکتر رضایی باغ‌بیدی انجام شد و سپس تحت نظر دکتر جعفری بیهقی ادامه یافت. مجلدات «تاریخ جامع ایران» در حال حاضر مرحله صفحه‌بندی را طی می‌کنند و این مجموعه تا چندی دیگر آماده چاپ خواهد بود.
مرکز دایره‌المعارف بزرگ اسلامی همچنین دومین جلد از دانشنامه فرهنگ مردم را در دست چاپ دارد. اصغر کریمی، محقق و یکی از سرویراستاران دانشنامه فرهنگ مردم در این باره گفت: در ادامه انتشار مجلدات دانشنامه فرهنگ مردم در مرکز دایرة‌المعارف بزرگ اسلامی، جلد دوم و سوم این طرح آماده است، اما چاپ آنها با فاصله انجام خواهد شد.
کریمی گفت: جلد دوم این دانشنامه تا یک ماه و نیم دیگر، به چاپخانه خواهد رفت تا منتشر شود. مداخل جلد اول این دانشنامه از «آب» تا «باران» بود و مداخل جلد دوم از واژه «باران» به بعد و تا حرف «ت» هستند. مداخل جلد سوم هم از «ت» به بعد را شامل خواهد شد. تعداد مداخل جلد دوم دانشنامه فرهنگ مردم، حدوداً 450 مدخل است و احتمال دارد جلد سوم این مجموعه هم اوایل سال آینده منتشر شود.
دانشنامه فرهنگ مردم، با ویراستاری ارشد محمد جعفری قنواتی و اصغر کریمی و همکاری نویسندگان و پژوهشگران حوزه فرهنگ عامه منتشر می‌شود.
اظهارات دبیر کتاب سال درباره اعلام شدن یا نشدن نام داوران این جایزه
اما بشنوید اظهارات دبیر جدید جایزه کتاب سال را درباره احتمال معرفی داوران این جایزه. نجفقلی حبیبی دبیر جایزه کتاب سال ضمن اشاره به نظرات موافقان و مخالفان این بحث گفت: هنوز در این باره تصمیم خاصی نگرفته‌ایم، اما چنانچه اکثریت اهل فن نظرشان بر اعلام اسامی داوران باشد، ما آن را می‌پذیریم و در صورتی که برعکس هم باشد، باز ما با آن نظر موافق هستیم.
نجفقلی حبیبی، دبیر علمی سی و یکمین دوره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی با بیان اینکه «داوری کتاب سال در حال انجام است و در زمان خودش یعنی دهه فجر برگزار می‌شود» به این سئوال که «با توجه به عُرف چند سال اخیر در معرفی نشدن اثر یا آثار برگزیده در گروه ادبیات داستانی، آیا می‌توان امیدوار بود در دوره جدید تغییری در این وضعیت که به یک روال تبدیل شده است، به وجود بیاید؟» اینگونه پاسخ گفت: من هم از دوستان پرسیدم که چرا در این گروه، اثری برگزیده نشده است که گفتند اثری نبوده که امتیازاتی را که در آئین‌نامه جایزه قید می‌شود، کسب کند.
وی با بیان اینکه نظر شخصی خودم این است که اسامی را اعلام نکنیم، در عین حال تاکید کرد: اتفاقاً به نظرم این بحث‌ها که از طرف موافقان و مخالفان اعلام نام داوران مطرح می‌شود، یک جدال فرهنگی قشنگ است؛ چون به اینجا منجر می‌شود که در جامعه مشخص خواهد شد که آیا اسامی داوران اعلام بشود یا نشود؟ چنانچه اکثریتی از اهل فن نظرشان بر اعلام اسامی داوران باشد، ما آن را می‌پذیریم و چنانچه برعکس هم باشد، باز ما با آن نظر موافق هستیم.
یک جایزه دیگر برای رمان پرحاشیه انقلاب
در همین حال خبر رسیده که رمان «لحظه‌ها جا می‌مانند» نوشته یوسف قوجق به عنوان اثر شایسته تقدیر در دوره بیست و ششم جایزه کتاب فصل انتخاب شده است. این کتاب که تابستان امسال از سوی انتشارات «شهرستان ادب» راهی بازار کتاب شد، از بین 544 اثر بررسی شده در گروه ادبیات دوره بیست و ششم کتاب فصل، انتخاب شده و یکی از 15 اثر تالیفی شایسته تقدیر آن است.
البته «لحظه‌ها جا می‌مانند» سال گذشته با عنوان «سياه، سفيد، خاکستری» منتشر و در پنجمین جشنواره داستان انقلاب به عنوان رمان تقدیری انتخاب شده بود.
موضوع اين رمان درباره انقلاب است و کشتار مردم گرگان از سوی نيروهای شهربانی در پنجم آذر سال 1357 حادثه مهم و محوری آن را تشکيل می‌دهد. در «لحظه‌ها جا می‌مانند» به دو گروه فعال و مبارز مذهبی گرگان در سال‌های منتهی به انقلاب به نام‌های مکتب علی (ع) و مکتب حسين (ع) پرداخته شده است.
در بیست و ششمین دوره جایزه کتاب فصل 10 اثر برگزیده و 30 کتاب شایسته تقدیر شناخته شده‌اند. این آثار از میان 4005 عنوان کتاب منتشرشده در فصل تابستان انتخاب شده‌اند و مراسم پایانی آن هم یکشنبه آینده (8 دی) ماه با حضور معاون امور فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در سرای اهل قلم برگزار می‌شود.
احضار دبیرکل فیفا به دادگاه این بار به خاطر یک کتاب
خبر دیگری که در هفته گذشته توجه اهالی کتاب را به خود جلب کرد، احضار دبیرکل فیفا به دادگاه به دلیل ممانعت از انتشار کتابی بود که او را مسخره می‌کند. بلاتر رئیس فیفا که در سال‌های اخیر با جنجال‌های متعددی روبرو بوده، این بار با جنجال ممانعت از انتشار یک کتاب روبه رو شده است.
ظاهراً در بک کتاب کارتونی هجوآمیز به تصویرگری اوله آندرسن، کارتونیست و فوتبالیست سابق دانمارکی، چهره طنزآمیزی از بلاتر ترسیم شده است. به گفته ناظران، بلاتر رئیس فیفا دارای شهرت خوبی است و اگر این کتاب کارتونی منتشر می‌شد، وی هرگز قادر به ترمیم آسیب آن نمی‌بود.
در هر حال این چهره 77 ساله تلاش کرد تا جلوی انتشار این کتاب با عنوان «بلاتر کارتون می‌شود» را بگیرد و با این کار اتفاقا منجر به طرح بیشتر آن شد. این دادگاه اولین بار در صفحه وبلاگ ورزشی اندرو جنینگز مطرح شد. او نوشت: چندین ماه پیش من به مزیت کارتون پی بردم و فهمدیم که چرا بلاتر از آنها متنفر است.
با این حال این اولین باری نیست که بلاتر برای ممانعت از انتشار یک کتاب راهی دادگاه شده و کتاب جنینگز در سال 2006 با عنوان «نارو زدن! دنیای پنهان فیفا: رشوه، رای ساختگی و جنجال‌های فروش بلیت» پیش از این یک بار دیگر موضوع چنین دادگاهی شده بود. در هر حال هارپر کالینز ناشر این کتاب اعلام کرده همه تلاشش را برای انتشار این کتاب به کار می‌بندد.
سپ بلاتر متولد 1936 اکنون 77 ساله است. او از سال 1998 صندلی ریاست فدراسیون جهانی فوتبال را در اختیار دارد.
کتاب زندگینامه ماندلا همچنان پرفروش
خبر جالب دیگر در حوزه کتاب اینکه، زندگینامه خودنوشت نلسون ماندلا ـ که تنها در صبح مرگ او 19 هزار نسخه فروخته بود ـ هنوز در فهرست پرفروش‌های آمازون جای دارد. کتاب «راه طولانی به سوی آزادی» که پس از درگذشت ماندلا به کتاب پرفروش شماره یک آمازون بدل شده بود، با وجود گذشت مدتی از این واقعه، هنوز در رده‌های بالای سایت آمازون جای دارد.
فروش این کتاب غیرداستانی که شامل زندگینامه رهبر فقید آفریقای جنوبی و به قلم خود اوست، هنوز در میان کتاب‌های سیاسی و اجتماعی در رده نخست و در میان زندگینامه‌ها در رده دوم جای دارد. این کتاب در میان همه کتاب‌های آمازون اکنون در رده چهاردهم جای گرفته است. کتاب «راه طولانی به سوی آزادی» که اولین بار در سال 1994 منتشر شد، پس از درگذشت ماندلا در فهرست کتاب‌های پرفروش کشورهای مختلف جای گرفت.
در این کتاب ماندلا از زندگی‌اش در روزهای جوانی تا زمان زندانی بودنش و 27 سالی که در اسارت سپری کرد، نوشته است. این کتاب تنها در صبح روز جمعه‌ای که خبر درگذشت ماندلا منتشر شد، 19 هزار نسخه در سایت آمازون فروش کرد.
در این مدت درخواست خرید فیلم زندگی نلسون ماندلا با بازی مورگان فریمن در نقش وی نیز بیش از 700 درصد افزایش یافت. این فیلم که محصول سال 2010 و ساخته کلینت ایستوود است، ماجرای به قدرت رسیدن ماندلا در سال 1995 را تصویر می‌کند. درگذشت نلسون ماندلا موجب شد تا نام او به پرمخاطب‌ترین نام در موتور جستجوگر گوگل نیز بدل شود.
پایگاه جامع علوم اطلاعات،منبع خبر:مهر-فرهنگ و ادب